RBI Repo Rate | રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ આજે 6 ઓગસ્ટના રોજ તેની નાણાકીય સમિતિની બેઠક (RBI MPC Meeting) ના નિર્ણયની જાહેરાત કરી છે. RBIએ રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. રેપો રેટ 5.5 ટકા પર યથાવત છે.
આ વર્ષે RBI એ ત્રણ વખત રેપો રેટમાં ઘટાડો કર્યો છે. RBI એ અત્યાર સુધીમાં પહેલી અને બીજી બેઠક દરમિયાન રેપો રેટમાં 0.25 ટકા અને ત્રીજી બેઠકમાં એટલે કે જૂનમાં 0.50 ટકાનો ઘટાડો કર્યો છે. જોકે, હવે એવું માનવામાં આવી રહ્યું છે કે આ વખતે કોઈ ઘટાડો કરવામાં આવશે નહીં.
રેપો રેટ અને રિવર્સ રેપો રેટની વ્યાખ્યા રેપો રેટ અને રિવર્સ રેપો રેટ નાણાકીય નીતિ સમિતિ (MPC) દ્વારા દ્વિ-માસિક બેઠકમાં નક્કી કરવામાં આવે છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર દ્વારા મોનેટરી પોલિસી કમિટીનું નેતૃત્વ કરવામાં આવે છે. શક્તિકાંત દાસ સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા)નું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે. ચાલો સમજીએ કે રેપો રેટ અને રિવર્સ રેપો રેટ શું છે. રેપો રેટ ટર્મ રેપો રેટ પુનઃખરીદી વિકલ્પ અથવા પુનઃખરીદી કરારમાંથી આવે છે – તે કિંમત કે જેના પર રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા) રોકડની અછતની સ્થિતિમાં વ્યાપારી બેંકોને નાણાં ધિરાણ આપે છે. ઉપરાંત, સમાન દરનો ઉપયોગ ફુગાવાને મર્યાદિત કરવા માટે થાય છે. જો આ મોંઘવારીનો મામલો હોય, તો આરબીઆઈ રેપો રેટમાં વધારો કરે છે, તેથી કોમર્શિયલ બેંકો સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા પાસેથી પૈસા લેવાથી નિરાશ થાય છે. જો વ્યાપારી બેંકો મધ્યસ્થ બેંકો પાસેથી નાણાં ન લે, તો તે અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પુરવઠો ઘટાડે છે અને ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. જો કે દેશમાં મોંઘવારી ન હોય તો વિપરીત વલણ અપનાવવામાં આવે છે. રિવર્સ રેપો રેટ રિવર્સ રેપો રેટની વ્યાખ્યા એ દર છે કે જેના પર ભારતીય વ્યાપારી બેંકો RBIને નાણા ધિરાણ આપે છે. તે દ્વિ-માસિક બેઠકમાં નાણાકીય નીતિ સમિતિ દ્વારા નક્કી કરાયેલ દર છે. વ્યાપારી બેંકને નાણાં ધિરાણ કરવા પાછળનો વિચાર એ છે કે, બદલામાં, આરબીઆઈ તેમને વધારાના નાણાં પર આકર્ષક વ્યાજ દર ઓફર કરે છે. રિવર્સ રેપો રેટ અને મની સપ્લાય વચ્ચે પરોક્ષ સંબંધ છે; જો રિવર્સ રેપો રેટ ઘટે છે, તો નાણાંનો પુરવઠો વધે છે અને ઊલટું.નાણાકીય નીતિ સમિતિએ રેપો રેટ 5.5% પર યથાવત રાખવાનો નિર્ણય લીધો: RBI ગવર્નર #RBIpic.twitter.com/iJDd22MWOx
— DD News Gujarati (@DDNewsGujarati) August 6, 2025
