કેન્દ્ર સરકારે સંસદમાં એક પ્રશ્નના જવાબમાં જણાવ્યું છે કે ઉચ્ચ હવા ગુણવત્તા સૂચકાંક (AQI) અને ફેફસાના રોગો વચ્ચે સીધો સંબંધ સ્થાપિત કરતો કોઈ નિર્ણાયક ડેટા ઉપલબ્ધ નથી. જોકે, સરકારે એ સ્વીકાર્યું છે કે વાયુ પ્રદૂષણ એ શ્વસન સંબંધી બીમારીઓ માટેનું એક મુખ્ય કારણ જરૂર છે.
મુખ્ય મુદ્દાઓ:
-
સાંસદનો પ્રશ્ન: ભાજપ સાંસદ લક્ષ્મીકાંત બાજપેયી દ્વારા દિલ્હી-એનસીઆરમાં ખતરનાક AQI સ્તરને કારણે નાગરિકોની ફેફસાની ક્ષમતામાં ઘટાડો અને ‘ફેફસાના ફાઇબ્રોસિસ’ જેવા જીવલેણ રોગો અંગે પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો હતો.
-
મંત્રીનો જવાબ: કેન્દ્રીય પર્યાવરણ રાજ્યમંત્રી કીર્તિ વર્ધન સિંહે રાજ્યસભામાં લેખિત જવાબ આપતા જણાવ્યું કે આ બંને વચ્ચે સીધો સંબંધ સાબિત કરતો ડેટા નથી, પરંતુ વાયુ પ્રદૂષણ સ્વાસ્થ્ય પર પ્રતિકૂળ અસર કરે છે.
-
સરકારી પગલાં: વાયુ પ્રદૂષણના જોખમો સામે લડવા માટે સરકારે તબીબી અધિકારીઓ, નર્સો અને ફ્રન્ટલાઈન વર્કર્સ માટે તાલીમ મોડ્યુલ વિકસાવ્યા છે. આ ઉપરાંત, પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં જનજાગૃતિ અભિયાન (IEC) પણ ચલાવવામાં આવી રહ્યું છે.
-
સુરક્ષાત્મક યોજનાઓ: પ્રધાનમંત્રી ઉજ્જવલા યોજના દ્વારા મહિલાઓને સ્વચ્છ ઈંધણ પૂરું પાડવા અને સ્વચ્છ ભારત મિશન હેઠળ ‘સ્વચ્છ હવા’ના લક્ષ્યાંકને પ્રાપ્ત કરવાના પ્રયાસો સરકાર કરી રહી છે.
ભારતીય હવામાન વિભાગ દ્વારા પણ વાયુ પ્રદૂષણની આગાહીઓ અને પ્રારંભિક ચેતવણી પ્રણાલીઓ દ્વારા નાગરિકોને તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યા હોવાનું મંત્રીએ ઉમેર્યું હતું.
